Monitoring nad primjenom člana 33 Zakona o zabrani diskriminacije lica s invaliditetom u Crnoj Gori, realizovan je u okviru projekta „Svi smo stvoreni jednaki, ka efikasnijoj zaštiti potrošačkih prava lica sa invaliditetom” („We are all created equal: Towards more efficient consumer protection of persons with disabilities“).
Prikupljanje podataka je realizovano u periodu od 20.11.2019.do 20.03.2020, slanjem Zahtjeva za slobodan pristup informacijama i direktnim posjetama institucijama. Poslato je ukupno 211 zahtjeva i obuhvaćene su institucije izvršne, sudske i zakonodavne vlasti u Crnoj Gori, agencije, instituti, zavodi, centri za socijalni rad, institucije kulture, finansija, univerziteti itd.
Monitoringom su obuhvaćene i lokalne samouprave u Crnoj Gori. Od 25 lokalnih samouprava u Crnoj Gori, a od 23 koje su dostavile podatke, samo Glavni grad Podgorica, opštine Golubovci, Bar i Mojkovac imaju natpise na Brajevom pismu na vratima. Dostupne informacije, ima samo djelimično opština Golubovci, a nijedna lokalna samouprava nema pristupačan sajt.
Kada je riječ o planovima, većina opština će pokrenuti proces prilagođavanja sajtova, dok je u Opštini Mojkovac taj proces u toku. Prijestonica Cetinje, opštine Andrijevica, Berane, Bijelo Polje, Gusinje, Kotor, Nikšić, Plužine odradiće natpise na Brajevom pismu tokom 2020. Iz Opštine Mojkovac navode da će u skladu sa Lokalnim akcionim planom za osobe sa invaliditetom obezbijediti elemente pristupačnosti do 2022.
Za opštine Cetinje i Ulcinj nema podataka. A pregled rezultata i u tabeli ispod.
|
Institucija |
Natpis na brajevompismu na vratima |
Informacije u dostupnim formatima |
Pristupačan sajt |
Planovi |
|
GLAVNI GRAD PODGORICA |
Imaju |
Nemaju |
Nemaju |
Februar sajt |
|
OPŠTINA GOLUBOVCI |
Imaju |
Djelimično |
Postupak u toku |
Prvi kvartal 2020. |
|
OPŠTINA TUZI |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U što skorijem rokuplaniraju |
|
PRIJESTONICA CETINJE |
– |
– |
– |
– |
|
OPŠTINA ANDRIJEVICA |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U toku 2020. |
|
OPŠTINA BAR |
Imaju |
Nemaju |
Nemaju |
U nastupajućem period |
|
OPŠTINA BERANE |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Tokom 2020. |
|
OPŠTINA BIJELO POLJE |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Tokom 2020. |
|
OPŠTINA BUDVA |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U nastupajućem period |
|
OPŠTINA DANILOVGRAD |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
– |
|
OPŠTINA GUSINJE |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Tokom 2020. |
|
OPŠTINA HERCEG NOVI |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U doglednom periodu |
|
OPŠTINA KOLAŠIN |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Planirana izgradnja novezgrade |
|
OPŠTINA KOTOR |
– |
– |
– |
Usvajaju samo pod 1 |
|
OPŠTINA MOJKOVAC |
Imaju |
Nemaju |
Nemaju |
Do kraja 2022. U skladusa lokalnim akcionimplanom za osobe sainvaliditetom |
|
OPŠTINA NIKŠIĆ |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U narednom periodu |
|
OPŠTINA PETNJICA |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Nastojaće da obezbijede |
|
OPŠTINA PLAV |
– |
– |
– |
Ponovo poslat zahtjev |
|
OPŠTINA PLUŽINE |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Tokom 2020. |
|
OPŠTINA PLJEVLJA |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Nema informacija |
|
OPŠTINA ROŽAJE |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
U skorijoj budućnosti |
|
OPŠTINA TIVAT |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Uskoro natpisi, blagovremeno ćeobavijestiti. |
|
OPŠTINA ULCINJ |
– |
– |
– |
|
|
OPŠTINA ŠAVNIK |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Namjeravaju |
|
OPŠTINA ŽABLJAK |
Nemaju |
Nemaju |
Nemaju |
Shodno mogućnostima |
Sumiranjem dobijenih rezultata može se konstatovati da nijedna lokalna samouprava u Crnoj Gori nema u potpunosti elemente pristupačnosti za osobe oštećenog vida. U 2020, prema podacima sa terena zbog situacije sa COVID19, lokalne samouprave nijesu realizovale planove u cilju obezbjeđivanja pristupačnosti, pristupačnih informacija.
Zakon o zabrani diskriminacije lica sa invaliditetom stupio je na snagu 14.07.2015, a prema članu 33, rok od 18 mjeseci, da je ispoštovan, značio bi da se već 14.01.2017. moglo govoriti o jednakom tretmanu, poštovanju dostojanstva osoba oštećenog vida. Međutim i 4.marta 2021, možemo konstatovati da institucije nijesu doprinijele smanjenu stepena diskriminacije osoba oštećenog vida i da organi jedinica lokalne samouprave nijesu ispoštovale član 33 ZZDLSI.
Trenutna situacija ne ohrabruje osobe oštećenog vida da se aktivnije uključe u društvene tokove, a najprije se misli na oblasti samostalnog života, pristupa informacijama, učešća u lokalnoj zajednici, shodno da na svakom koraku nailaze na nepristupačnost.
Može se konstatovati i prisustvo neposredne diskriminacije, od strane institucija koje su bile predmet monitoringa.
Monitoring nad članom 33 ZZDLSI na sledećem linku: Monitoring primjene člana 33 ZZDLSI
