Savez slijepih Crne Gore izradio je Analizu presuda u odnosu na diskriminaciju osoba s invaliditetom sa preporukama u okviru projekta
“Dostigni pravdu” koji je finansiran od strane Ministarstva ljudskih i manjinskih prava.
U ovoj publikaciji detaljnije su osvijetljeni aktuelni problemi, proceduralne i arhitektonske barijere s kojima se susrijeću osobe s invaliditetom, a koje se za svoja prava bore posredstvom institucionalnih mehanizama, tj. kroz različite vrste sudskih postupaka.
Takođe, veoma bitan segment, kojeg se ni nakon više od deceniju, otkako je na snazi Konvencija Ujedinjenih nacija o pravima osoba s invaliditetom-OSI, u daljem tekstu UN Konvencija, ne drže sudovi i postupajuće sudije u različitim vrstama, sudskih i vansudskih postupaka, su pristup invaliditetu, adekvatna terminologija i uvažavanje svakog pojedinca/ke kao jedinstvene ličnosti – individue, kojeg invaliditet ne određuje i čiju vrijednost ne umanjuje. Koncept garancije, primjene i poštovanja ljudskih prava OSI, će se s vremena na vrijeme provlačiti kao glavna spona, podsjetnik i veoma bitan element samostalnog života, donošenja odluka, vođenja i učešća ovih osoba u različitim vrstama sudskih postupaka.
UN Konvencija je još uvijek „nepoznanica“ za mnoge sudije i sudske činovnike, što zaključujemo iz određenog broja presuda, koje smo analizirali, a gdje su OSI jedna od stranaka u postupku, jer se odredbe UN Konvencije veoma rijetko citiraju, odnosno postupajuće sudije se takoreći nimalo bave i pozivaju na ovaj krunski dokument za OSI, a samim tim i njihovu apsolutnu prihvaćenost i stvarnu inkluziju.
Na stranicama ove publikacije, obrađuju se i citiraju neke od najznačajnijih segmenata (članova) međunarodnih i domaćih propisa, od kojih su najznačajniji: UN Konvencija, Opšti komentari Komiteta o pravima osoba s invaliditetom, Zakon o zabrani diskriminacije lica s invaliditetom, procesni zakoni…
Nakon uvodnih napomena, pojašnjavanja različitih modela pristupa invaliditetu kroz istoriju, te opisivanja i navođenja adekvatne i neadekvatne terminologije za OSI i pobrajanja i citiranja ključnih legislativnih rješenja, te izlaganja, bavi se analizom, komentarisanjem i davanjem preporuka za buduće postupke i odluke, tačnije razmatra se određeni broj presuda od 2020. godine. Dodatno, analiziraće se i opisati svi proceduralni i arhitektonski nedostaci, s kojima su se morale susresti OSI, a koje su bile učesnici/ce u nekom od postupaka pred pravosudnim organima.
Na linku možete preuzeti finalnu publikaciju: ANALIZA PRESUDA U ODNOSU NA DISKRIMINACIJU OSOBA S INVALIDITETOM SA PREPORUKAMA, 30.05.2023. linkovan sadržaj
