Umjesto da podržava rad nevladinih organizacija osoba s invaliditetom u skladu s obavezama, na koje ukazuju Evropska komisija i Komitet UN o pravima osoba s invaliditetom, Ministarstvo rada i socijalnog staranja nesprovođenjem politika i odluka iz svoje nadležnosti nanosi direktnu finansijsku i programsku štetu radu organizacija OSI, odnosno indirektno samim osobama s invaliditetom, kao krajnjim korisnicima usluga, saopštili su danas iz Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore i Saveza slijepih Crne Gore. Kako navode te dvije NVO u zajedničkom reagovanju, od Zakonom o nevladinim organizacijama raspoloživih ukupno 0,5 odsto budžeta za projekte i programe nevladinih organizacija u kalendarskoj 2018. jedino nije isplaćen iznos po Odluci o raspodjeli finansijskih sredstava za projekte koji doprinose razvoju usluga podrške za život u zajednici, koju je donijelo Ministarstvo rada i socijalnog staranja 22. novembra 2018, ali u skladu s istom nije potpisalo ugovore s nevladinim organizacijama i samim tim im nije isplatilo sredstva do kraja kalendarske i budžetske godine. Oni podsjećaju na činjenicu da se 0,1 odsto ukupnog budžeta građana opredjeljuje za projekte i programe koji za cilj imaju zaštitu prava osoba sa invaliditetom. “U skladu s tim, po Odluci o utvrđivanju prioritetnih oblasti od javnog interesa i visine sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u 2018. koju je Vlada usvojila prošle godine, ovaj iznos raspoređen je na pozicijama tri ministarstva, i to Ministarstvo za ljudska i manjinska prava 51,67 odsto, Ministarstvo rada i socijalnog staranja – 44,83 odsto i Ministarstvo saobraćaja i pomorstva – 3,50”, ističe se u saopštenju. Međutim, kako se dodaje, osim što je Ministarstvo rada i socijalnog staranja, suprotno Zakonu o nevladinim organizacijama, javnim konkursom, postavilo uslov kojim se od organizacija traži posjedovanje licence za obavljanje djelatnosti, nepotpisivanjem ugovora, nakon donošenja Odluke i vraćanjem sredstava u budžet, nanijelo je štetu samim osobama s invaliditetom i prouzrokovalo dalju institucionalizaciju i nedostatak podrške za život u zajednici. “Licenca je tražena od svih nevladinih organizacija, iako većina ili čak sve organizacije čiji su projekti odobreni nije predviđala sprovođenje usluga u zajednici za koje je Ministarstvo predviđelo standarde. Takođe, licenca je tražena, uprkos činjenici da nije u pitanju redovno finansiranje NVO iz budžeta, kao pružalaca usluga, već se odnosi na projekte koji za cilj imaju rješavanje problema, odnosno pružanje alternativnih usluga koje država nije uredila sistemski, a da se pritom ne mali broj ustanova socijalne i dječje zaštite finansira direktno iz budžeta građana, uprkos tome što još uvijek ne posjeduju navedenu licencu”, navodi se u saopštenju. Dodatno, napominje se, sve NVO kojima je i bila kompletna dokumentacija su ujedno u izjavama navele da li projekat zahtijeva posjedovanje licence ili ne i ukoliko posjeduje da će ući u proces licenciranja ukoliko projekat bude odobren. “Stavom da, ipak, moraju posjedovati licencu iako im nije potrebna za sprovođenje projekta Ministarstvo samo pokazuje osnovno nerazumijanje suštine i načina funkcionisanja NVO. Zahtjevom za posjedovanje licence država pokušava dodatno usloviti NVO i odrediti im djelovanje, odnosno usloviti finansijsku podršku, ali i usmjeriti programski rad. Na taj način, NVO preuzimaju ulogu javnih ustanova, a zamjenom uloga s Vladom, osim što postaju servis građana, postaju i servis Vlade jer „preuzimaju njen mandat“. S druge strane, Vlada se oslobađa odgovornosti, ali istovremeno odlučuje da li će, kada, i u kom iznosu finansijski podržati rad (i koje) NVO što će zavisiti od toga da li je vladanje NVO „loše“, ili „poželjno i pohvalno“ za Vladu”, ocjenjuju potpisnici saopštenja. Takva odluka, ističu u Udruženju mladih sa hendikepom i Savezu slijepih, ozbiljno podriva navodni odnos saradnje Vlade prema NVO, koji, kako kažu, služi kao paravan i pokriće pred javnošću i međunarodnom zajednicom. “Na ovaj način u budžet je vraćen iznos od 381.054,00 eura, čime Ministarstvo rada i socijalnog staranja krši više zakona i obaveza”, zaključuju dvije NVO, pitajući ko će za navedenu situaciju preuzeti odgovornost, te da li će biti sankcionisan ili pohvaljen jer je uštedio značajan iznos sredstava u budžetu.
Izvor: www.cdm.me
