Skrining je veoma važan segment prevencije koji podrazumijeva otkrivanje bolesti u ranoj fazi, prije pojave kliničkih simptoma i znakova bolesti.
PREPORUKE
– Redovni ginekološki pregledi žena i djevojaka
– Žene koje su obuhvaćene programom ranog otkrivanja raka grlića materice (skriningom) da se odazovu na poziv od strane izabranog ginekologa.
– HPV vakcinacija
Nekonvencionalni PAPA test (Liquid based cytology – LBC)
Nekonvencionalni PAPA test je citološki bris grlića materice koji se radi korišćenjem citologije na tečnoj podlozi (Liquid based cytology – LBC). Kod ove metode ginekolog uzorkuje ćelije grlića materice posebnom četkicom za prikupljanje materijala.
Rezultati Papa testa dobjaju se u roku od 10 dana nakon uzimanja brisa. Ukoliko je ovaj test pozitivan, tim izabranog ginekologa doma zdravlja zakazuje ponovni pregled radi daljih dijagnostičkih postupaka: kolposkopije i biopsije.
Pozitivan HPV test ukazuju na povećani rizik razvoja raka grlića materice i ne znači da žena ima ili da će se kod nje sigurno razviti ova bolest.
Sve dijagnostičke procedure u okviru skrininga raka grlića materice su besplatne! Važno je da ste u potpunosti informisani o svemu što se tiče skrininga raka grlića materice.
Više informacija možete dobiti od tima izabranog ginekologa u domu zdravlja.
Šta je skrining raka grlića materice?
Skrining podrazumijeva određene vrste pregleda kojima se bolest otkriva kod naizgled zdravih žena prije pojave simptoma i znakova bolesti.
Ciljnu populaciju čine žene od 30 do 50 godina starosti koje za učešće u skrining program dobijaju poziv telefonom od strane tima izabranog ginekologa doma zdravlja.
Zbog čega je važno rano otkrivanje raka grlića materice?
Najčešće ne postoje upozoravajući znaci da je rak grlića materice u razvoju!
Ako se rak grlića materice otkrije u ranoj fazi i odmah započne liječenje, tada su šanse za izlječenje vrlo visoke.
Materica je kruškoliki organ koji se nalazi u donjem dijelu trbušne šupljine između mokraćne bešike i dijela debelog crijeva.
Grlić predstavlja donji dio materice i pristupačan je za ginekološki pregled.
Priprema za ginekološki pregled
Pregled se obavlja u bilo kom vremenskom periodu između dva menstrualna krvarenja, ako je prošlo najmanje tri dana od završetka krvarenja.
Preporuka je da se dva dana prije pregleda izbjegava:
– Seksualni odnos.
– Primjena bilo kakve terapije (gelovi, spermatocidi, lubrikanti ili kreme unutar vagine).
HUMANI PAPILOMA VIRUSI (HPV)
HPV je prisutan u oko 90-99% slučajeva raka grlića materice.
HPV tipovi 16 i 18 odgovorni su za oko 50% slučajeva raka grlića materice, a sedam visokorizičnih tipova (16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58) smatraju se odgovornim za ukupno do 90% svih slučajeva raka grlića materice.
HPV infekcija je jedna od najčešćih seksualno prenosivih infekcija.
Uporne infekcije visokorizičnim tipovima HPV dovode do pojave prekanceroznih i kanceroznih promjena na grliću materice
SKRINING TESTOVIMA VRŠI SE ISPITIVANJE PRISUSTVA VISOKORIZIČNIH
TIPOVA HPV-a I OTKRIVAJU IZMIJENJENE ĆELIJE RAKA GRLIĆA MATERICE
HPV test
Primarni test za rano otkrivanje raka grlića materice je HPV test koji podrazumijeva otkrivanje prisustva HPV partikula u brisu grlića materice.
Uzimanje brisa grlića materice za HPV je jednostavna, brza i bezbolna metoda.
Rezultati se dobijaju u roku od 10 dana od dana uzorkovanja brisa za HPV test.
Ukoliko je HPV test negativan, nakon 5 godina žene dobijaju novi poziv za učešće u skriningu raka grlića materice.
Ukoliko je HPV test pozitivan, tim izabranog ginekologa doma zdravlja zakazuje ponovni pregled za citološki bris grlića materice (Nekonvencionalni PAPA test – LBC).
